Các phố cÅ© được giữ nguyên tên gá»Âi cổ truyá»Ân dịch sang tiếng Pháp, ( thàdụ nhÆ° Hàng SÆ¡n : Rue de la Laque, Phố NhàIn : Rue Imprimerie, ngõ Hàng Vải : Ruelle des Etoffes, phố Chợ Má»›i : Rue Marché Neuf, phố Lò gạch : Rue Briqueterie……), chỉ má»™t số ÃÂt bị đổi tên, các tuyến phố má»›i thì Ä‘a số được đặt tên ngÆ°á»Âi Pháp, má»™t ÃÂt đặt tên Việt nhÆ° Trần HÆ°ng ÄÂạo, Lý ThÆ°á»Âng Kiệt, Lê Lợi, Mạc ÄÂÄ©nh Chi, Lê Quý ÄÂôn, Nguyá»…n Du, Gia Long, ÄÂồng Khánh…các Ä‘Æ°á»Âng Ä‘ang hoàn thiện, chÆ°a có đầy đủ cÆ¡ sở váºÂt chất vànhàcá»Âa dân cÆ° thì tạm đặt làVoie 255, Voie L4….Vá»›i sá»± thiết láºÂp hệ thống các Ä‘Æ°á»Âng phố gồm có phố (rue), ngõ (ruelle), Ä‘Æ°á»Âng (route), Ä‘Æ°á»Âng nhá» (voie), đại lá»™ (boulevard), đại lá»™ có nhiá»Âu cây xanh (avenue), bến cảng (quai), đê (digue), ngõ cụt (impasse) vàđánh số nhà, HàNá»™i đã được Pháp quy hoạch vàphát triển từ phÆ°á»Âng há»™i phong kiến cÅ© sang đô thị phÆ°Æ¡ng Tây.
Chá»— làm việc của bác, mùa đông cÅ©ng nhÆ° mùa hè dÆ°á»›i không khàthiên nhiên, làcái vỉa hè bên ngoài con ngõ, bên cạnh chá»— Ä‘áºÂu những chiếc xe hai bánh. Má»™t Ä‘iá»Âu có vẻ ÃÂt ngÆ°á»Âi để ý làtất cả những ngÆ°á»Âi Việt Nam sinh sống tại Pháp hay ÄÂức Ä‘á»Âu được cÆ¡ quan hành chánh sở tại phân loại vào hạng « di tản » (Emigration) cho dù ngÆ°á»Âi ấy đã có quốc tịch Pháp hay ÄÂức. Năm 1981 Johnny kết hôn vá»›i Elisabeth Etienne, chỉ kéo dài được 1 năm. Dù sao, trong bối cảnh hiện tại, những tiếng nói ngăn chặn ngÆ°á»Âi di tản nổi lên mạnh mẽ, đòi há»Âi những luáºÂt lệ kiểm soát di tản gắt gao, thì bài hát Mercy nhÆ° má»™t luồng gió mát thổi đến cho những ai còn biết Ä‘á»™ng lòng tình nhân loại. Lee trở thành ngÆ°á»Âi cha vì tình cảm của đứa bé Jean-Philippe, gá»Âi nó bằng cái tên Johnny, Sau này lá»›n lên, Jean-Philippe lá»±a chá»Ân cái tên Johnny Halliday làm tên nghệ sÄ©. Vì má»™t lá»—i in ấn màtừ Halliday thành ra làHallyday.
Lịch sá» của những con tàu biển đã có từ lâu Ä‘á»Âi, tại Pháp những khám phá vá» Ä‘Æ°á»Âng váºÂn chuyển hàng hải đã Ä‘i ngược lên four.five hundred năm trÆ°á»›c Thiên chúa giáng sinh, trong thá»Âi đại của Cesar các cảng biển ở vùng Bretagne vàvùng vịnh Morbihan nÆ°á»›c Pháp đã tấp náºÂp thuyá»Ân ra thuyá»Ân vào. Nhàchá»Âc trá»Âi má»Âc lên, các khoanh vùng « du lịch » đã được thành láºÂp, qui hoạch, nhàcá»Âa, trÆ°á»Âng há»Âc được di dá»Âi Ä‘i nÆ¡i khác. NgÆ°á»Âi ta có thể phân biệt ra các loại tàu chở hàng tổng hợp vàchở hành khách ; tàu chở công tÆ¡ nÆ¡ Ä‘ang phát triển rất mạnh ; tàu tải hàng rá»Âi nhÆ° than, ngÅ© cốc, hạt, khoáng sản, xi măng, phốt phát, chở dầu, khàgaz… ; tàu đông lạnh để chở trái cây, nÆ°á»›c trái cây, thịt, cá… ; loại tàu há mồm « Ro-Ro » (Roll-On, Roll-Off) chuyên chở xe hÆ¡i…má»—i loại tàu được chế tạo khác nhau.
MÆ°á»Âi năm sau tôi trở lại, ấn tượng đầu tiên làmá»™t sá»± đổi má»›i quá Ä‘á»—i ngạc nhiên. Ngày nay khi vá» thăm phố cổ HàNá»™i, ngÆ°á»Âi ta còn « bắt gặp » các con phố còn giữ được cái đình làng ngày xÆ°a nhÆ° đình Hàng Quạt, đình Hàng Bạc….ẩn nấp chen lẫn vá»›i những tấm bảng quảng cáo đủ má»Âi kiểu, đủ má»Âi mầu sắc, cái thì trÆ°ng dụng cho việc xã há»™i của phÆ°á»Âng xóm, cái thì được tu sá»Âa cho khách du lịch thưởng lãm, cái thì lànÆ¡i hát ca trù vừa thể Helloện văn hóa vừa phục vụ du lịch…khá Ä‘a dạng. Nhiá»Âu phố ở HàNá»™i thì có tên « Hàng… » nhÆ° Hàng Mành, Hàng Quạt…., đấy làHàNá»™i của 36 phố phÆ°á»Âng buôn bán vàlàm nghá» thủ công xÆ°a kia nay vẫn còn. Những bài hát ca ngợi Nha Trang làmiá»Ân quê hÆ°Æ¡ng cát trắng, có những đêm nghe vá»Âng lại. NhÆ°ng đó chỉ làphÆ°Æ¡ng châm, mục Ä‘ÃÂch, còn thá»±c Helloện nhÆ° thế nào thì tùy thuá»™c vào sức nhìn xa trông rá»™ng của ngÆ°á»Âi lãnh đạo cÆ¡ sở, có bị những nhóm lợi ÃÂch, những nhàđầu tÆ° nhàđất bất chấp cảnh quang, diện mạo môt thành phố vá» lâu vá» dài chi phối hay không.
Tôi Ä‘i vào thÆ°Æ¡ng nhá»›, tôi xây lại má»™ng mÆ¡ năm nào…., Ä‘Æ°a tôi trở vá» Nha Trang thăm viếng thành phố này sau mÆ°á»Âi năm vắng bóng. Công việc phải làm làđưa má»™t cái thùng gá»— nặng one hundred fifty kàlô Ä‘i từ HoChiMinh-City sang đến Pháp, qua cảng Le Havre. Cần phải biết phân biệt giữa ngÆ°á»Âi chủ cargo vàngÆ°á»Âi sá» dụng cargo, tức làthuê cargo của chủ khác để chạy cho mình. Johnny để lại cho Laeticia vàbốn ngÆ°á»Âi con của mình, David, Laura, Jade vàJoy má»™t gia tài gồm chừng a hundred triệu euros, 4 ngôi nhàrá»™ng lá»›n, vànhiá»Âu quyá»Ân lợi trên bản quyá»Ân tác giả má»—i năm. Má»™t em gái bá»™c lá»™ tình cảm của mình tháºÂt xúc Ä‘á»™ng: » Cô Æ¡i, trong tráºÂn đấu cân não giữa U23 VN vàU23 Qata tháºÂt sá»± rất hay. Tàu cargo của ÄÂan Mạch thuá»™c hạng « Emma-Maersk » có sức trá»Âng tải fourteen.770 TEU, thuá»™c năm 2006. Chúng tôi làm quen vá»›i bác Thủy thợ hàn đồng ở Hàng Gà. Nhàbác ở trong má»™t cái ngõ nhá»Â, bá» rá»™ng chÆ°a tá»›i má»™t mét.
Tôi được Ä‘á»Âc cuốn từ Ä‘iển ÄÂÆ°á»Âng phố HàNá»™i dày one.068 trang giấy đúng nhÆ° lá»Âi giá»›i thiệu của nhàxuất bản HàNá»™i được viết cho những ngÆ°á»Âi yêu HàNá»™i vàmuốn tìm hiểu vá» HàNá»™i. Cùng ăn mừng vá»›i Ä‘á»™i tuyển Việt Nam, ngÆ°á»Âi dân cÅ©ng không quên tài năng vàcông khó của huấn luyện viên Park Hold-seo. Sau khi được hải quân của quân Ä‘á»™i Anh, Pháp vàMỹ tháo gỡ 45.five hundred mìn, 686.000 vÅ© khàchống xe tăng vàngÆ°á»Âi, 209 tấn chất nổ, kênh đào Suez được mở cá»Âa thông thÆ°Æ¡ng lại cho thế giá»›i. Năm 1990 Johnny kết hôn vá»›i Adeline Blondieau, ly dị năm 1999, tái kết hôn năm 1994 rồi lại ly dị năm 1995. Johnny Halliday tên tháºÂt làJean-Philippe Léo Smet, sinh ngày 15.06.1943 tại Paris quáºÂn 9, hưởng dÆ°Æ¡ng được seventy four tuổi. TrÆ°á»›c đó, Việt Nam đã thắng Iraq five-3 sau những cú sút 11 mét vá»›i tá»· số 5-three để vào bán kết đấu vá»›i Qatar.
Ở châu Âu những trÆ°á»Âng hợp ép xe có tÃÂnh chất nguy Helloểm giết ngÆ°á»Âi nhÆ° thế thì tài xế đã bị rút bằng lái tại chá»— vàbắt bá» tù. Trong tám năm đó 1967-1975, các tàu thuyá»Ân cargo Ä‘á»Âu phải Ä‘i vòng qua châu Phi. Há» thÆ°á»Âng ép các xe khác từ bên tay phải để qua mặt, má»™t Ä‘iá»Âu màở châu Âu cấm triệt để. NgÆ°á»Âi ghi bàn thắng trong tráºÂn đấu được xem làkỳ tÃÂch của Việt Nam trong giải bóng đá châu ànày làthủ môn Bùi Tiến DÅ©ng. Trong khi métro á» Bruxelles (Bỉ) phát những bản nhạc của Johnny thì ở Pháp má»™t trạm métro ở Paris được đổi ngay thành tên Johnny. Các chợ hoa, ôi chào năm nay có 128 chợ hoa ở trong cả thành phố, Ä‘i mệt nghỉ. Vẫn biết, khai thác du lịch để biến ngành du lịch thành má»™t nguồn tài nguyên trá»Âng Ä‘iểm của quốc gia, Ä‘em lại công ăn việc làm cho dân chúng hoạt Ä‘á»™ng trong ngành du lịch.
Kể từ tháºÂp niên 90 trở lên thì thành phần Viêt kiá»Âu, má»›i vàcÅ©, Ä‘á»Âu thua xa các đại gia trong nÆ°á»›c vá» mặt giầu có. Thành phần bình thÆ°á»Âng này lại được phân chia theo khách Ä‘oàn vàkhách lẻ. Các khách sạn thÃÂch đón khách Ä‘oàn hÆ¡n, hỠđến bằng xe buýt, áºÂp đến, áºÂp Ä‘i, chỉ ăn bữa sáng rồi ào lên xe buýt Ä‘i, chiá»Âu tối lại ào vá» ngủ, để sáng mai Ä‘i tiếp, cứ thế Ä‘oàn này nối Ä‘oàn kia, dá»… tÃÂnh lịch cho khách sạn dù thu nháºÂp có yếu Ä‘i má»™t chút vì còn phải khấu trừ phần lợi nhuáºÂn cho các công ty lữ hành du lịch. ÄÂã thế, bác còn dùng má»™t phần của bá» ngang con ngõ làm chá»— để đồ nghá»Â, hàng hóa. Du lịch Việt Nam chia khách du lịch làm ba loại chÃÂnh: loại khách sang ở resort trả hÆ¡n two triệu đồng cho đến six triệu đồng má»™t đêm trá»Â, loại bình thÆ°á»Âng trả từ one triệu đến 2 triệu cho má»™t đêm trá»Â, vàloại tây ba lô trả từ 1 triệu trở xuống cho má»™t đêm trá»Â.
Tháng 6 năm 1967 nÆ°á»›c Do Thái chiếm đóng bán đảo Sinai vàkênh đào Suez, đóng cá»Âa kênh đào Suez trong suốt tám năm đến tháng six năm 1975 thì được quân Ä‘á»™i Ai CáºÂp vàSyrie giải phóng khá»Âi sá»± phong tá»Âa của Do Thái. Những cảng biển vì thế màtrở nên rất giần có vàgóp phẩn không nhá» vào việc phát triển những thành phố trong lục địa vàphát triển vá» mặt văn hóa, tiếp xúc vởi thế giá»›i. Trên Ä‘oạn Ä‘Æ°á»Âng từ thành phố Hồ ChàMinh ra Nha Trang xa 450 km, tôi vẫn nhá»› đến những ká»· niêm ở Tháp Bàcùng vá»›i sá»± nhá»™n nhịp suy Ä‘á»Âa của thành phố này ten năm vá» trÆ°á»›c. Du khách Nga tế nhị hÆ¡n, không xô bồ, ồn ào. Du khách Trung Quốc thì ngược lại, chiếm đóng hầu hết khung cảnh Ä‘Æ°á»Âng phố, làm tôi có cảm tưởng Ä‘ang lá»Ât vào má»™t Chinatown nào đó của thế giá»›i. ÄÂoàn xe tang diá»…u hành qua suốt chiá»Âu dài của đại lá»™ Champs Elysées được há»™ tống bởi má»™t Ä‘oàn xe cảnh sát của gardes républicains, theo sau là700 xe Harley Davidson đến từ khắp nÆ¡i trên đất Pháp cùng vá»›i khoảng 1 triệu ngÆ°á»Âi Ä‘Æ°a tiá»…n Johnny đến nhàthá» Madeleine cá» hành thánh lá»… chôn cất.
Tầng lá»›p trung lÆ°u ở các nÆ°á»›c phát triển bị phân hóa, má»™t phần trở thành diện nghèo. Cái lá»™n xá»™n, cÅ© kỹ, bân bẩn lại thành ra những nét duyên dáng của HàNá»™i. Khách Trung quốc lại mua nhiá»Âu quàcáp Ä‘em vá»Â. Thu nháºÂp của những Ä‘iểm bán hàng lên đến one hundred fifty triệu đồng má»™t ngày, vì thế những ngÆ°á»Âi hÆ°á»›ng dẫn Ä‘Æ°a khách đến ăn hoa hồng khẩm. Không có cái thú nào bằng Ä‘i giữa má»™t Sài Gòn vắng lặng, yên tÄ©nh, không có xe nào khác chạy, ngoài xe mình. Nếu ngÆ°á»Âi lái ở giữa, chÃÂnh ra làđang chạy trên lằn Ä‘Æ°á»Âng bên tay phải của xa lá»™, không vững tay lái vàtinh thần thì đã xảy ra tai nạn chết ngÆ°á»Âi rồi. Kênh Suez, nguyên thủy do Ferdinant de Lesseps khởi công xây dá»±ng vàdo nữ hoàng Eugenie, vợ của Napoleon III, Ä‘i trên chiếc thuyá»Ân L`Aigle (Con Ó) khánh thành vào ngày seventeen.eleven năm 1869, đã được ná»›i rá»™ng ra nhiá»Âu lần, lần cuối vào năm 2015.
Thá»Âi ấy, há» váºÂn chuyển những bình sứ Ä‘á»±ng dầu ăn, ngói làm nhà, những thá»Âi đồng thá»Âi chì, thủy tinh, rượu, đồ gốm sứ…Má»—i khi có chiến tranh, những con tàu biển được dùng để chở ngÆ°á»Âi. Còi xe hÆ¡i bấm liên tục để ra Helloệu cho những ngÆ°á»Âi lái xe mô tô lánh vào trong lằn Ä‘Æ°á»Âng của mình. Nói đến cargo làphải nói đến những công ty váºÂn chuyển hàng hải làphần hồn của phần xác. Má»™t ngÆ°á»Âi chị, Desta lấy chồng làmá»™t diá»…n viên múa ngÆ°á»Âi Mỹ có tên nghệ sÄ© làLee Halliday. Dù má»™t ná»Âa bãi cát được dùng làm công viên, má»™t ná»Âa để thiên nhiên cho du khách nằm phÆ¡i nắng, nhÆ°ng thấy rõ làcon ngÆ°á»Âi hám tiá»Ân, hám vụ lợi Ä‘ang lấn áp, bóc lá»™t thiên nhiên. Qua đến thá»Âi Pháp thuá»™c, kể từ năm 1888 Sadi Carnot, tổng thống Pháp Ä‘á»Âi ÄÂệ tam cá»™ng hòa (1887-1894) ký sắc lệnh thành láºÂp thành phố HàNá»™i làthành phố thuá»™c địa, HàNá»™i không ngừng được mở mang các tuyến phố.
Hai thế lá»±c này, sản xuất vàtài chÃÂnh, chi phối xâu xa các ná»Ân kinh tế thế giá»›i, có thể nói kể từ khi thá»Âa Helloệp Bretton Woods vào năm 1944 vàgần nhất làcác Helloệp Æ°á»›c thÆ°Æ¡ng mại Ä‘a quốc gia càng làm cho tiến trình toàn cầu hóa trở nên sâu sắc hÆ¡n. Hình ảnh những ngÆ°á»Âi phu bến cảng, phu bến tàu khuân vác nặng nhá»Âc, lam lÅ©, lùi dần vào dÄ© vãng, giỠđây trên các bến cảng há» làm việc vá»›i những phÆ°Æ¡ng tiện tin há»Âc hiện đại để thông tin, để xếp gỡ, để tải lên tải xuống. Tin Johnny qua Ä‘á»Âi làm xúc Ä‘á»™ng nhiá»Âu thế hệ hiện Ä‘ang còn sống, từ những cụ già80 - 70 cho đến thế hệ thanh thiếu niên tại Pháp, làm sống lại trong tâm hồn những ngÆ°á»Âi Pháp bao nhiêu làká»· niệm của thá»Âi tuổi trẻ qua những bài hát của Johnny. Hồi ba giá» trÆ°a rất nhiá»Âu nhàđã đóng cá»Âa nghỉ bán, vài nhàcòn cố kiếm chác của ngÆ°á»Âi khách nào cuối cùng trong năm.
Hinh ảnh nhÆ° má»™t cô gái thÆ¡ má»™ng diá»…m lệ có mái tóc vàng óng ả phÆ¡i bóng bên rạng dừa xanh, biển xanh của Nha Trang đã biến mất vÄ©nh viá»…n. So sánh nhÆ° thế có vẻ « cái lÆ°Æ¡ng », nhÆ°ng để nói lên rằng nếu có ai tìm kiếm những tÄ©nh từ mô tả tÃÂnh chất của Nha Trang hiện nay thì há» sẽ tìm thấy Nha trang làmá»™t thành phố « mở », giầu sang, hiện đại, sôi Ä‘á»™ng khác vá»›i Nha Trang ngày xÆ°a êm Ä‘á»Âm vàthÆ¡ má»™ng. Trong thành phần « bình thÆ°á»Âng » chen chúc nhau làdu khách nÆ°á»›c ngoài vàđa số Việt kiá»Âu ÃÂt tiá»Ân hÆ¡n. Công việc tổ chức váºÂn chuyển Ä‘Æ°á»Âng biển từ thuyá»Ân nhỠđến các cảng táºÂp trung gá»Âi làHubs sang thuyá»Ân lá»›n, rồi từ thuyá»Ân lá»›n lại chuyển sang thuyá»Ân nhá» hÆ¡n để phân phối đến các cảng quốc tế ngày nay rất nhanh chóng nhá» vào kỹ thuáºÂt bốc dỡ, phân phối. ÄÂầu năm 2017 má»™t thống kê của MSI cho biết làcó 260 cargo vá»›i số lượng trá»Âng tải là297.000 TEU thất nghiệp nằm cảng, trÆ°á»›c đó vào tháng 10 năm 2016 con số cargo thất nghiệp đạt mức ká»· lục vởi 1.591 triệu TEU.
Danh ca Johnny Halliday đã qua Ä‘á»Âi vì cÆ¡n bệnh ung thÆ° phổi vào đêm thứ ba rạng sáng thứ tÆ° 06.12.2017 tại nhàriêng ở Marnes-La-Coquette, phÃÂa đông nam của Paris. Toàn cầu hóa sẽ không thể See more thá»±c hiện được nếu không có sá»± phát triển Ä‘i trÆ°á»›c của những con tàu biển khổng lồ chở hàng hóa qua lại trên khắp đại dÆ°Æ¡ng, nó chÃÂnh làcông cụ, làmấu chốt chiến lược của toàn cầu hóa, vàcùng vá»›i sá»± xuất hiện của những con tàu cargo này đẻ ra má»™t hoạt những ngành nghá» dịch vụ cho việc xuất nháºÂp hàng hóa trên khắp các cảng biển quốc tế. Hình nhÆ° ngÆ°á»Âi đàn ông thế ká»· này cÅ©ng thay đổi quan niệm vá» thẩm mỹ, cái nhìn vá» nét đẹp của ngÆ°á»Âi phụ nữ, không còn yêu mến See more những nét duyên thầm, những đức hạnh không lá»™ liá»…u màchạy theo cái đẹp botox, cái đẹp si li côn, cái đẹp dao kéo, không biết phân biệt giữa tháºÂt vàgiả.
ÄÂá»™i bóng Việt See more Nam dÅ©ng cảm chiến đấu trong không khàlạnh giá, mÆ°a tuyết dày đặc, tôi ngồi trong See more nhàấm cúng màkhông khá»Âi xÃÂt xoa cho những cầu thủ Việt Nam Ä‘ang chạy đầu trần, See more cổ trần trên sân tuyết, hÆ¡n nữa, khàlạnh vàmÆ°a tuyết làm cho tầm nhìn bị sai lệch. Ngành quan thuế trở nên rất quan trá»Âng, « mở ra » hay « xiết lại » thì tùy thuá»™c vào tình hình riêng biệt của má»—i quốc gia, vàphát triển tá»· lệ thuáºÂn theo cùng vá»›i sá»± phát triển của những Ä‘oàn tàu biển vượt đại dÆ°Æ¡ng. Sá»± kiện này cắt nghÄ©a tại sao có nhiá»Âu tai nạn giao thông chết ngÆ°á»Âi ở Việt Nam, không nói chi đến các dịp lá»… Tết. Tàu cargo chạy bằng dầu nặng nên khàthải của má»™t chiếc cargo có thể tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i fifty triệu chiếc xe hÆ¡i. Hoa tàn, không cho vào thùng rác, màđể cho nó héo Ä‘i làm phân bón.